پرسش

دختر من14ماهشه اصلا از غذا خوشش نمیاد دوست داره بریزم جلوش پخش و پلا كنه. قاشق كه دم دهانش میبرم ناراحت و عصبانی میشه و جیغ میزنه قطره زینك بهش میدم ولی فایده نداره باز هیچی نمیخوره عفونت و بیماری هم نداره لطفا راهنماییم کنید.

پاسخ

این رفتار در این سن طبیعی است. اگر رشد قدی و وزنی اش موازی با نمودار رشد پیش می رود هیچ مشکلی وجود ندارد. نکات زیر می تواند مفید واقع شود 1-بچه‌ها با غذا نخوردن اعتراض می‌كنند شایع‌ترین دلیل بی‌میلی كودكان، پیروی از روش‌های نادرست والدین در تغذیه‌ آنهاست؛ روش‌هایی كه ناخودآگاه موجب لجبازی و خودداری آنها از خوردن می‌شود. در حقیقت یكی از ابزارهای ارتباطی كودك با محیط اطرافش غذا خوردن است تا جایی كه می‌توان از شیوه غذا خوردن كودك به رابطه‌اش با محیط اطراف پی‌برد. معمولا كودكان هر اعتراض یا مشكلی نسبت به محیط اطراف را در روش غذا خوردن‌شان نشان می‌دهند. بنابراین اگر كودك شما میلی به غذا خوردن ندارد و شما از سلامت جسمانی او اطمینان دارید، باید از آسایش روحی و روانی كودك‌تان آگاه شوید. 2-كودكان را وادار به غذا خوردن نكنید در كنار آمدن با بی‌‌اشتهایی كودكان قبل از هر چیز باید علت اصلی بی‌میلی را كه در اكثر موارد روحی و روانی است، شناسایی كنید و از راه درست به درمان آن بپردازید. یادتان باشد در چنین شرایطی اجبار به غذا خوردن و رفتار اضطراب گونه نادرست‌ترین روشی است كه شما به عنوان پدر و مادر می‌توانید به كار بگیرید، چون انتخاب این روش‌ها نه تنها شما را به هدف‌تان نزدیك‌ نمی‌كند بلكه باعث لجبازی و خودداری بیشتر كودك از خوردن می‌‌شود. 3-نكته مهم در ترغیب كودكان به غذا خوردن، انتخاب شیوه‌های درست تشویقی است. خیلی از والدین برای وادار كردن كودكان به غذا خوردن به شیوه‌های نادرستی مثل التماس كردن پناه می‌برند، یا كل خانه را دنبال كودك می‌دوند تا او یك قاشق بیشتر غذا بخورد یا حتی سعی می‌كنند توجه كودك را به تصاویر تلویزیون جلب كنند، این روش‌ها برخلاف نتیجه ظاهری كه در پی‌دارند، شیوه‌های موثری برای رسیدن به نتیجه دلخواه یعنی روی آوردن كودك به غذا خوردن نیستند و اغلب در دراز مدت بی‌نتیجه می‌مانند. این روش‌ها همان‌قدر بی‌تاثیرند كه وادار كردن كودك به غذا خوردن با شیوه‌های تنبیهی مثل باز كردن دهان كودك با فشار 4-غذای بچه‌ها را تزئین كنید. به جای وادار كردن کودک به خوردن، باید طوری برنامه‌ریزی كنید كه در كنار دیگر اعضای خانواده و هم‌زمان با شما غذا بخورد. این ترفند به ظاهر ساده، ناخودآگاه او را به خوردن ترغیب می‌كند. در كنار این روش، استفاده از ظروف غذایی مخصوص و تزئین متفاوت مواد غذایی طوری كه خوش‌آب و رنگ‌تر به نظر بیایند در تحریك اشتهای كودك موثرند. نكاتی هم هستند كه رعایت نكردن آنها نقش زیادی در بی‌اشتهایی كودك‌ دارند، نكاتی مثل پر كردن بیش از حد ظرف غذای كودك، رعایت نكردن نظم در غذا خوردن و تنوع در غذا و حتی نرم كردن بیش از حد غذا. انتخاب این روش‌ها هرگز شما را به نتیجه دلخواه‌تان نمی‌رساند. 5-محیطی شاد برای بچه‌ها فراهم كنید. برای تشویق كودكان بی‌‌اشتها به غذا خوردن باید حوصله به خرج بدهید و سعی كنید به جای ایجاد فضایی عصبی و پر تشنج، با ساختن محیطی شاد و با نشاط میل به غذا خوردن را در كودك ایجاد كنید. این نكته را هم به یاد داشته باشید كه در اكثر موارد غذا نخوردن كودكان گذراست یا به تعبیری یك اعتصاب غذاست كه معمولا دلایل روحی و روانی دارد. بنابراین در این شرایط بهترین روش این است كه آرامش خود را حفظ كنید و بدون اضطراب با این مشكل كنار بیایید. ضمن این‌كه یادتان باشد كودك را هیچ وقت با بچه‌های هم سن و سالش مقایسه نكنید، چون رشد و میزان اشتها در كودكان مختلف متفاوت است. 6-به كودك فرصت انتخاب بدهید. برای تشویق كودكان به غذا خوردن لازم است طول مدت معینی را برای غذا خوردن مشخص كنید. در نظر گرفتن این زمان به كودك گوشزد می‌كند كه ظرف یك بازه زمانی مشخص باید با غذایش كنار بیاید. بعد از این فاصله اگر هنوز چیزی از غذای كودك باقی ماند، بدون این‌كه در مورد آن بحث كنید، باقی‌مانده غذا را از سر سفره بردارید. در طول زمانی كه به شام یا ناهار خوردن اختصاص می‌دهید، سعی كنید كنار كودك بنشینید و با او در مورد غذا خوردن حرف بزنید، حتی از او بپرسید كه چه غذایی را برای شام یا ناهار روز بعد دوست دارد. اجازه انتخاب غذا را به كودك بدهید و بالاخره این‌كه به خاطر دور ریختن غذا او ار سرزنش نكنید. به كار گرفتن این روش‌ها ناخودآگاه كودك را به خوردن تشویق می‌كند. 7-سبزی و میوه را جایگزین تنقلات كنید. در دسترس قرار ندادن غذای کافی و سالم برای كودك نیز از دلایل دیگری است كه می‌تواند زمینه‌ساز بی‌اشتهایی در او شود. گاهی پدر و مادرها به جای این‌كه مواد غذایی سالم، مثل سبزی‌های شسته و پوست کنده، میوه‌های شسته و آماده خوردن، دانه‌ها و مغزهای مقوی مثل آجیل، لبنیات تازه و ... را در اختیار كودك قرار بدهند، به عنوان میان وعده سراغ شیرینی، شکلات یا تنقلاتی می‌روند كه کالری زیاد دارند و در عوض محتوای غذایی كم. همین روش نادرست باعث می‌شود بچه‌ها میلی به خوردن غذاهای اصلی نداشته باشند. در حالی كه اگر از كودكی ذائقه كودك را به مواد غذایی سالم مثل سبزی‌‌ها و میوه‌های شسته و دانه‌های مقوی و.... عادت دهیم جدا از تضمین سلامت كودك به او فرصت می‌دهیم همیشه برای خوردن وعده‌های اصلی غذایی آماده باشد. 8-ظاهر غذا در اشتهای كودكان تاثیر دارد. در دوران کودکی‌، علاقه‌ و بی‌علاقگی‌‌ به غذاهای مختلف به سرعت تغییر می‌کند. بنابراین دوست داشتن یا نداشتن غذا همیشگی نیست و تا حد زیادی تحت تاثیر ظاهر و طعم غذاست. به همین دلیل بهتر است سعی كنید ظاهر خوش آب و رنگ و جذابی به غذاهای مورد علاقه كودكان بدهید تا میل بیشتری به خوردن داشته باشند. موفق باشید