پرسش

من اطلاعاتی در مورد مواد افزودنی مورد استفاده در تولید شیشه های رنگی لازم دارم.

پاسخ

به دو طریق می توان شیشه رنگی به دست آورد .
1 . با افـزودن و کم کردن بعضی مواد شیمیایی در مصالح اولیه تهیه شیشه . برای نمونه اکسیدهای مسی به شیشه رنگ های مختلف قرمز می دهند و رنگ آبی پر رنگ به وسیله اکسید کبالت به دست می آید . رنگ زرد با افزودن اکسید اورانیوم و کادمیوم حاصل می شود .
2 . شیشه سفید را در شیشه مذاب رنگی فـرومی کنند تا دو روی آن رنگی شود . شیشه های رنگی در ویترین مغازه ها ، نمایشگاه ها ، آزمایشگاه ها و ساختمان های صنعتی به کار می روند .
به اطلاعات تکمیلی زیر در مورد شیشه توجه نمایید:
شیشه ضد آتش ( پیرکس )
به مواد اولیه این شیشه ها برای داشتن مقاومت در مقابل حرارت بالا، مقدار زیادی اکـسـید بوریک به کار می رود و سـیلـیس آن ها از انواع شیـشـه های معمولی بیشتر است . معمولا از آن ها به عنوان ظروف آزمایشگاه و آشپزخانه و یا در جلوی بخاری های دیواری و اجاق ها استفاده می نماید .
به طور کلی:
ترکیبات کلی شیشه های معمولی و پیرکس تقریباً یکسان می باشد و تنها کمی با یکدیگر متفاوت است. علاوه بر افزودن کمی بوراکس به ترکیبات شیشه پیرکس، ایجاد خاصیت نشکن در ظروف شیشه ای پیرکس با نوعی عملیات حرارتی تنش‌زدایی ایجاد می‌شود. برای این منظورظرف 620 تا 630 درجه حرارت می‌بیند و به حالت خمیر گونه در می‌آید و تحت فشار خاصی ناگهان سرد می‌شود.‌
هنگام تهیه ظروف پیركس، افزودن نوعی ماده با نام تجاری «بوراكس» به مواد اولیه باعث می‌شود ضریب انبساط ظرف كم‌ شود و در برابر حرارت مقاومت زیادی داشته باشد و ترك نخورد. این خاصیت باعث می‌شود كه ظروف پیركس علاوه بر سرو غذا، در پخت و پز نیز مورد استفاده قرار گیرند.
در زیر توضیحاتی کلی در مورد انواع شیشه ها از دانشنامه سایت رشد آورده شده است:
اجزای اصلی تشکیل دهنده شیشه :
با نگاه به جدول عناصر ، کمتر عنصری را می توان یافت که از آن شیشه به دست نیاید ولی سه ماده کربنات دو سود ، سنگ آهک و سیلیس مواد اصلی تشکیل دهنده شیشه می باشند . مواد شیشه ساز مورد تایید موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران عبارتند از سیلیس ، دی اکسید بور ، پنتا اکسید فسفر که از هـر یک به تنهایی می توان شیشه تهیه کرد .
گداز آورها :
کربنات سدیم ، کربنات پتاسیم و خرده شـیشـه ، سـیلـیکات سدیم و سـلـیـس با گدارآورها می باشند در آب حل می شوند و از شفافیت شیشه به تدریج کم می کنند به هـمین عـلـت است که اغلب شیشه های مصرف شده در گـلخانه پس از چند سال کدر می شوند و نور از آن ها به خوبی عـبور نمی کند .
تثبیت کننده ها :
برای آن که مقاومت شـیشـه را در مقابل آب وهـوا ثابت کنیم باید اکسـیدهای دوظرفـیتی باریم ، سرب ، کـلسیم ، مـنـیزیم و روی به مـخـلـوط اضافه کنیم که به این عـناصر ثابت کـننده می گـویند .
تصفـیه کننده ها :
تصفیه کننده ها موجب کاستن حباب هوای که وجود در شیشه می شوند و بر دو نوع اند :
1 ) فـیزیکی : سولفات سدیم ، کلرات سدیم با ایجاد حباب های بزرگ ، حباب های کوچک را جذب و از شیشه مذاب خارج می کنند .
2 ) شیمیایی : املاح آرسنیک و آنتیموان ترکیباتی ایجاد می کنند که حباب های کوچک داخل شیشه را از بین می برند .