رحم اجاره ای اصلاح طلبان به که می رسد؟

شرط و شروط گذاشتن ها برای روحانی رو به افزایش است و گویا به جلسات خصوصی نیز کشیده شده است، آیا روحانی تا 1400 می رسد؟

تعامل اصلاح طلبان و روحانی فراز و نشیب های مخصوص به خود را داشته و خواهد داشت!
در جریان رقابت های ریاست جمهوری یازدهم میان دو کاندید جریان اصلاح طلب یعنی محمدرضا عارف و کاندید جریان هاشمی رفسنجانی یعنی حسن روحانی، این شخص دوم بود که در ائتلاف میان بزرگان این طیف سیاسی بعنوان کاندید نهایی در صحنه باقی ماند  و روحانی که ریشه در خاک اصولگرایی داشت اینبار با حمایت اصلاح طلبان بر کرسی ریاست جمهوری نشست؛ در واقع روحانی نه یک دولت اصلاح طلب که دولتی ائتلافی با اصلاح طلبان تشکیل داد.
همین اتفاق کافی بود که اصلاح طلبان در برابر نقش خود در این جریان چه در حمایت از روحانی و چه در کنار کشیدن عارف انتظاراتی را از دولت داشته باشند. هر چند برخی از اصلاح طلبان توقع خود  از دولت را رد می کنند اما خط رسانه ای  روزنامه های این طیف این انتظار را انتقال می دهند.

سهم از کابینه و بدنه دولت

اولین درخواست اصلاح طلبان سهم خواهی از کابینه بود. اصلاح طلبان توقع داشتند که محمدرضا عارف در سمتی جدی مانند معاون اولی در کابینه وارد شود و سایر مدیران این جناح در سطوح مختلف از وزارت تا مدیر کلی و استانداری جلوس کنند اما دولت روحانی 100درصد سبد خود را به اصلاح طلبان نداد و از طیف های دیگر من جمله اصولگرایان نیز استفاده کرد. وزرای کشور و دادگستری نمونه هایی بودند که بارها اصلاح طلبان تغییر آنان را خواستار و کابینه ای فاقد اصولگراها را درخواست کردند.

موج سینوسی اهداف اصلاح طلبی

اعتقاد بر سر اینکه که روحانی تا چه حد توانسته است فارغ از استفاده از نیروهای اصلاح طلب آرمان های این جریان را پیگیری و محقق کند میان آنان متفاوت است اما روند مصاحبه ها و اظهارنظرهای این طیف نارضایتی شان را نشان می دهد. آنها می گویند روحانی نتوانسته آنگونه که می بایست شعار و آرمان های اصلاح طلبان را دنبال کند، چه در اصلاحات اجتماعی و چه در اصلاحات سیاسی؛ این افراد تمرکز روحانی را بر اقتصاد و سیاست خارجی به معنای تلاش حداقلی وی برای باقی ماندن بر کرسی ریاست جمهوری عنوان می کنند.
در همین زمینه اخباری منتشر شد که رییس دولت اصلاحات درجلسه ای اظهارداشته که: " من به روحانی هم گفته ام که اگر او نسبت به مسائل اجتماعی و اقتصادی کم اهمیت باشد و نتواند پاسخ مطالبات مردم را بدهد، دولتش بیشتر از 4 سال دوام نخواهد آورد." وی افزوده است: "تنها کسی که در این مدت در دولت خوب عمل کرد، توفیقی در وزارت علوم بوده است که کاملا تفکرات اصلاح‌طلب داشت، اما روحانی از او حمایت نکرد و او کنار رفت؛ باید امثال توفیقی در دولت زیاد باشند." وی همچنین گفته که: " بعید می‌دانم که روحانی به مطالبات اجتماعی مردم پاسخ دهد؛ چرا که او آدم  محافظه کاری است و سعی خواهد کرد دنبال سیاست خارجی و اقتصاد برود در حالی‌که پاشنه آشیل دولت مسائل اجتماعی است."

دولت اجاره ای است؟

همه این انتقادها و اظهارات باعث شد تا گمانه ای دیگر بر سر زبان ها بیافتد اینکه  دولت روحانی اولین دولت تک دوره ای  خواهد بود که آنهم رحم اجاره ای اصلاح طلبان است، چیزی که از آن تحت عنوان  پروژه عبور از روحانی نیز نام برده می شود. 
این نگاه اعتقاد دارد اصلاح طلبان با حمایت از روحانی ضمن اینکه خواستار زنده شدن ارزش های اصلاح طلبی بودند با استفاده از این موقعیت به دنبال خروج از اغمای چند ساله این جناح هستند تا دوباره بتوانند به راس قله اجرایی کشور برسند ، نگاهی پل مانند به دولت روحانی که توسط برخی اصلی اجتناب ناپذیر و برخی دیگر آن را ماحصل اتاق فکری علیه دولت عنوان می کنند.
اگر رسانه های این جناح را در دو سه ماه اخیر تحلیل محتوا کنیم، دو رویکرد کلی در اینباره وجود دارد در برخی از زوایا حمایت مشروط از دولت و در زوایای دیگر تاکید بر پروژه اصولگرایان برای اختلاف بین روحانی و اصلاح‌طلبان محور گزارش‌ها، مصاحبه‌ها و تحلیل‌های اغلب این رسانه‌ها بود.
روحانی اولین رییس جمهوری است که تا این میزان بر سر تک دوره ای شدن دولتش حاشیه درست شده است. رقیبان او اکثرا او را تک دوره ای می دانند آنهم  به خاطر آنچه آن را عمل نکردن به وعده ها و عدم تغییر شرایط بعد از برجام می نامند اما در طیف هوادار دولت مواضع مختلف است. برخی از طیف اصلاح طلبان تاکید بر معرفی گزینه ای تماما اصلاح طلب دارند و معتقدند باید قدرت را به دست گیرند، سیدفاضل موسوی فعال سیاسی اصلاح طلب و نماینده ادوار مجلس در اینباره می گوید: " ۶ الی ۷ نفر از درون اصلاح‌طلبان خودشان را برای ورود به انتخابات ریاست‌جمهوری آماده می‌کنند، آقای روحانی باید قبل از اینکه کار از کار بگذرد، کاری کنند و کار را به دقیقه ۹۰ موکول نکند."

عبدالله ناصری عضو شورای مشورتی اصلاح‌طلبان دراینباره می گوید: "جریان اصلاحات به‌جز آقای روحانی گزینه دیگری را نیز برای انتخابات ریاست‌جمهوری سال 96 در نظر گرفته و به‌ تمامی جوانب قضیه فکر کرده است".  وی در خرداد ماه امسال نیز صراحتاً  گفت: " اگر رحم اجاره‌ای جنین را خوب محافظت کند، حتماً اصلاح‌طلبان آن را دوبار اجاره خواهند کرد."
برخی دیگر از کارگزاران، اعتدال و توسعه و سایر اصلاح طلبان نیز اعتقاد دارند روحانی گزینه ای مطلوب است که در حال حاضر، گزینه ای بهتر از او نیست و طرفدار شعار روحانی تا 1400 هستند. چندی پیش عطریانفر گفته بود: "اصلاح‌طلبان از آقای روحانی حمایت می‌کنند و کسی جز ایشان را برای مطرح کردن ندارند... حمایت اصلاح‌طلبان از روحانی نیازی به‌شرط ندارد. آقای روحانی فوق تصور اصلاح‌طلبان ظاهرشده است". او حتی "طرح هرگونه شرطی برای وی" را "خلاف عقل، عرف و انصاف" دانسته بود.
اما قسمت عمده اصلاح طلبان در رویکرد خود با طعنه بر رحم اجاره ای، بر طبل حمایت مشروط از روحانی می کوبند  و در مصاحبه ها،سخنرانی ها و اظهارنظرهای خود، به این موضوع اشاره دارند. بعنوان مثال در خبری که در تیتر یک چند روز پیش یکی از روزنامه های اصلاح طلب منتشر شد عبدالله ناصری که تا پیش از این مشروط بودن حمایت اصلاح‌طلبان از روحانی را تکذیب کرده بود، این بار با تائید دیدار "برخی از بزرگان جریان اصلاحات" با روحانی، از شرط و شروط آن‌ها برای حمایت از روحانی خبر داد.
ناصری گفت : "به‌عنوان نمونه یکی از بزرگان جریان اصلاحات به ‌صراحت به آقای روحانی عنوان کرده که اگر همین مسیر خود را در آینده نیز ادامه بدهد ممکن است پایگاه رأی خود را از دست بدهد و سال 96 در پاستور نباشد. این چهره برجسته جریان اصلاحات همچنین به آقای روحانی ضرورت تغییر در برخی نگرش‌ها و مدیریت‌های دولت را گوشزد کرده است. "
باید دید ماحصل این فشار رسانه ای چه خواهد بود آیا سهم خواهی بیشتر در کابینه  و اصلاح طلبانه تر شدن جنس دولت است یا فشار برای پیگیری مطالبات اجتماعی سیاسی ای است که روحانی بر آنها  تمرکز نداشته است. قطعا اصلاح طلبان برای انتخابات آینده  محکم تر گام برداشته و می دانند نوع عملکرد روحانی برای خیز اصلی آنها در انتخابات 1400 تاثیر به سزایی داشته و حمایت آنها از دولت وی هزینه ساز و بر وجهه آنها تاثیر خواهد داشت.
روحانی سعی می کند مشی اعتدالی خود را نگه دارد و تا جایی که می تواند از همه عقلا استفاده کند، هر چند روند اجرایی کردن این ساختار با فشارها و حامیان روحانی سخت است اما در نهایت تعامل روحانی با اصلاح طلبان یک ائتلاف است تا یک همزاد پنداری.