پرسش

می خواستم بپرسم که چرا خداوند در سوره بقره فرموده است که حضرت ادم خلیفه من بر روی زمین است مگر حضرت ادم اول دربهشت نبوده است یا شاید بهشت اولیه روی زمین بوده

پاسخ

با عرض سلام
دو نکته در این باره باید گفت:
اولا خدا از عاقبت آدم آگاهی داشت که در آن بهشت ماندگار نیست و به زمین هبوط میکند
ثانیا شاید بتوان گفت بهشت معهود حضرت آدم (ع) با بهشت موعود آدمیان تفاوت دارد. زیرا بهشت موعود نتیجه اعمال خود انسان است و شیطان در آن راه ندارد. اما از جهت سرسبزى و آسایش و برخى ویژگى هاى دیگر، بهشت حضرت آدم (ع) با بهشت موعود تناسب دارد، لذا در این باره گفته شده است از آیات قرآن استفاده مى‏شود كه حضرت آدم (ع) براى زندگى در روى زمین، همین زمین معمولى آفریده شده بود از جمله: و اذ قال ربك للملائكة انى جاهل فى الارض خلیفة،(1)
ولى در آغاز خداوند آدم و همسرش (حوا) را در بهشت ساكن كرد كه یكى از باغ‏هاى سرسبز پرنعمت این جهان بود، محیطى كه در آن براى آدم هیچ‏گونه ناراحتى وجود نداشت. و قلنا یا ادم اسكن انت و زوجك الجنة و گفتیم اى آدم تو با همسرت در بهشت سكونت كن و،(2)
شاید علت این جریان آن بوده كه آدم با زندگى كردن روى زمین هیچ‏گونه آشنایى نداشت و تحمل زحمت‏هاى آن بدون مقدمه براى او مشكل بود، بنابراین مى‏بایست مدتى كوتاه تعلیمات لازم را در محیط بهشت ببیند و بداند زندگى روى زمین توأم با برنامه‏ها و تكالیف و مسؤولیت‏ها است كه انجام صحیح آنها باعث سعادت و تكامل و بقاى نعمت است و سرباز زدن از آن سبب رنج و ناراحتى.
آدم (ع) مى‏بایست در آن محیط (بهشت این جهان) چگونگى زندگى در زمین را یاد بگیرد و با داشتن این آمادگى به روى زمین قدم بگذارد و شاید علت این كه آدم (ع) براى خلافت زمین آفریده شده بود مدتى در بهشت درنگ مى‏كند و دستورهایى به او داده مى‏شود جنبه تمرین و آموزش داشته باشد»،(3)
بنابراین حضرت آدم و حوا براى زندگى كردن در زمین خلق شده بودند و بهشت آنها موقتى بود و آن بهشت نیز طبق نقل روایت باغى از باغ‏هاى دنیا بود.
موفق باشید
پى‏نوشت‏
(1)) بقره، آیه 30
(2)) بقره، آیه 35
(3)) تفسیر نمونه، ج 1، ص 184 و 185