پرسش

من در خواندن نماز صبح خیلی تنبلی میکنم و اغلب قضا میشود. راهی سراغ ندارید که بیشتر آن را جدی بگیرم و راحت تر از خواب بلند بشم؟ خیلی بابت این موضوع عذاب وجدان دارم.

پاسخ

برای سحرخیزی و صبح زود بیدار شدن توصیه های مختلفی شده است، كه به بعضی از آنها اشاره می شود: 1. وضو گرفتن در موقع خواب، اگرچه بهتر است انسان همیشه با وضو باشد. همانطوری كه پیامبر اسلام(ص) می فرماید: «كسی كه در حال وضو بمیرد پاداش شهید را دارد»(وسائل الشیعه،ج 1/ ص 269) 2. در شب با شكم پر نخوابیدن، و لازمه این كار آن است كه انسان كمتر غذا بخورد و به محض غذا خوردن به بستر نرود. شكم پر انسان را از خداوند دور، و به شیطان نزدیك می كند. 3. در وقت خواب ذكر خداوند را گفتن، مثل تلاوت سوره فاتحه، حمد، آیة الكرسی، چهار قل، آیه آخر سوره كهف، و دیگر ذكرهائی كه در كتاب مفاتیح الجنان به آنها اشاره شده است. 4. زودتر خوابیدن در شب نیز یكی از عوامل زود بیدار شدن در صبح و سحر خیزی است، و یا اینكه در روز كمی استراحت نموده تا در شب بتوان راحت تر بیدار شد. 5. رو به قبله خوابیدن و سعی بر ترك خوابیدن به رو. 6. سعی بر ترك گناه، زیرا گناه كردن و با افراد گنهكار نشست و برخاست نمودن انسان را امور خیر، از جمله نماز شب و سحرخیزی محروم می كند. امام صادق(ع) در این زمینه می فرماید: « كسی كه مرتكب گناه شود از نماز شب محروم می گردد، و به درستی كه عمل به گناه، اثرش سریعتر است در شخص گنهكار از اثر چاقویی كه در گوشت به جای می ماند»( میزان الحكمة، ج 5 ، ص 422) 7. تفكر و مطالعه در معانی و آثار و فوائد نماز، تا به قلب باورانده شود كه اصل، عبودیت خدا و حفظ معنویت است، و این كه امور دنیوی اگر چه از نعمتهای خداوند متعال است، ولی موقعی برای انسان با ارزش و مفید هستند كه در راه آخرت از آنها استفاده شود. دیدن اثر نماز در روح و جان موجب آن می شود كه انسان بدان آنچنان عشق بورزد كه انجام آن را بر هر كار دیگری ترجیح دهد. در پایان شایان ذكر است كه آدمی با مراقبت می تواند به جایی برسد كه واقعا عاشق نماز شود و آن را از ته دل دوست بدارد، به طوری كه قبل از اذان منتظر ارتباط با معشوق باشد و به محض شنیدن اذان، دیگر طاقت و حوصله هیچ كاری را نداشته باشد، همانگونه كه بعضی افراد به شوق رفتن به مسافرت و یا انجام كار مهمی كه در پیش دارند چندین بار در شب بیدار می شود تا ساعت موعود فرا رسد. انشاءالله، اگر كسی این موارد را رعایت نماید و توكل بر خداوند نموده و از خود خدا طلب كمك و یاری كند، به طور حتم هر ساعتی كه اراده كند فرشتگان الهی او را بیدار خواهند كرد. با آرزوی توفیق. موسسه ذکر ـ قم. باستانی.