پرسش

سلام
من برای تحقیق مدرسه به پاسخ این سوالات نیازمندم :
حضرت مهدی کی خواهد آمد و آیا تعیین سال و ماه و روز ظهور حضورش ممکن است؟
تکالیف و وظایف شیعه در زمان غیبت چیست ؟

پاسخ

با سلام. ضمن اینكه امید به ظهور نزدیك حضرت داریم و آثار و نشانه هایی هم نوید آن را می دهد لیكن باید توجه داشت این علم اختصاص به خدا دارد . چنان كه امام(ع) در پاسخ نامه‏اى (توقیع) كه به اسحاق بن یعقوب نوشته‏اند فرموده است:
وَ امّا ظُهُورُ الْفَرَجِ فَاِنَّهُ اِلىَ اللَّهِ وَ كَذِبَ الْوَقّاتُونَ‏، (بحارالانوار، ج 52، ص 111، ح 19 و ج 53، ص 181). کسانی که خبر از زمان ظهور حضرت می دهند و مثلا خبر می دهند که در فلان تاریخ حضرت ظهور خواهند کرد دروغ می گویند و از این طریق جلوی سوء استفاده ی افراد شیاد را گرفته است.
امامان دیگر نیز هیچ وقتى براى ظهور امام(ع) معلوم نكرده‏اند. چنان كه امام صادق(ع) مى‏فرماید:
اِنّا لا نُوَّقِتُ هذا الْاَمْرَ، (بحارالانوار، ج 52، ص 118، ح 47). ائمه طاهرین و خود امام عصر(عج)، علم به وقت ظهور را مانند علم ساعت (زمان وقوع قیامت) خاص خداوند دانسته‏اند و فرموده اند هر کسی که برای ظهور وقت و زمان خاص تعیین کند را تكذیب کنید. وظیفه هر فرد با ایمانی به عنوان منتظر امام زمان(ع) این است كه مانند یك منتظر واقعی زندگی كند. وقتی انسان حقیقتا منتظر كسی باشد تمام رفتار و سكناتش نشان از منتظر بودن او دارد. به عنوان مثال اگر منتظر میهمان باشد حتما خانه را تمیز و مرتب می كند، وسایل پذیرایی را آماده می كند و با لباس مرتب و چهره ای شاداب در انتظار می ماند. چنین كسی می تواند ادعا كند كه منتظر میهمان بوده است. اما كسی كه نه خانه را مرتب كرده است و نه وسایل پذیرایی را آماده نموده است و نه لباس مرتب و تمیزی پوشیده است و نه اصلاً به فكر میهمان است اگر ادعا كند كه در انتظارمیهمان بوده همه او را ریشخند خواهند كرد و بر گزافه گویی او خواهند خندید. بنابراین انتظار باید قبل از آنكه از ادعای انسان فهمیده می شود از رفتار و كردار او فهمیده شود. بنابراین یك منتظر واقعی اهل گناه و دلبستگی به دنیا نیست چرا كه چنین كسی نمی تواند از وابستگی ها و دلبستگی ها و آلودگی ها دست بردارد و آماده به خدمت در جهت اهداف مقدس امام زمان(ع) باشد
با توجه به نكات ذكر شده می توان برخی وظایف منتظر امام زمان(ع) را چنین ذكر كرد:
اولین شرط انتظار؛ معرفت است تا انسان میهمان خود را نشناسد و از خصوصیات خوب او مطلع نباشد منتظر او نخواهد شد. در مورد انتظار امام زمان هم چنین است. و طبیعی است كه هر مقدار معرفت انسان نسبت به امام زمان بیشتر باشد انسان ارزش او را بیشتر درك خواهد كرد و به عظمت او بیشتر پی خواهد برد و بیشتر تشنه وجود آن حضرت خواهد شد. در حالی كه افراد جاهل و ناآگاه به ارزش آن حضرت هرگز احساس تشنگی و عطش نسبت به وجود مقدس آن حضرت نخواهند داشت و بدین جهت از زمره منتظران او بیرون هستند. ریشه محبّت و دلدادگى به امام در معرفت ایشان نهفته است، هر چه معرفت خالص‏تر و عمیق‏تر باشد محبّت حاصله نیز شدیدتر و قوى‏تر خواهد بود.
دومین شرط انتظار، ایجاد سنخیت با امام زمان(ع)؛ منتظران واقعی وضعیت روحی و فكری و عملی خود را به گونه ای سامان می دهند كه سنخیت كاملی با امام زمان(ع) داشته باشند. آیا می توان منتظر قدوم كسی بود و با او مشابهت و سنخیت نداشت؟ آیا می توان محبت كسی را داشت اما با او هیچ سنخیت و مشابهتی نداشت؟ ایجاد سنخیت با امام زمان از طریق تقویت ایمان و تقوا و فضایل اخلاقی و درجات معنوی حاصل می شود. و تنها در این صورت است كه می توان ادعای محبت به امام زمان را داشت. در صورتی كه انسان رفتارش مطابق میل امام زمان باشد شعله محبت او در دلش زبانه خواهد كشید و عشق آن حضرت او را به فریاد خواهد آورد و دوری اش را بر او سخت و ناگوار خواهد ساخت.
طبیعی است كه هر چقدر این سنخیت بیشتر باشد محبت آن حضرت به انسان بیشتر خواهد شد و محبت انسان نیز به آن حضرت افزون تر خواهد گشت.
البته شناخت و هم سنخ شدن با امام زمان ، متوقف بر عمل به دستورات دین و پیشه کردن تقوای الهی ، یعنی انجام واجبات و ترك محرمات و اخلاص عمل برای رضای خداست اگر در این مسیر استقامت بورزید خداوند از درون شما را هدایت خواهد کردو موانع را برطرف می کند و توفیق روی توفیق شامل حالتان خواهد شد و روز به روز بر ظرفیت وجودی شما افزوده خواهد شد ، قرآن كریم می فرماید :ان الذین جاهدو فینا لنهدینهم سبلنا کسانی که در راه ما تلاش کنند راههای هدایت را به آنان می نماییم. و نیز می فرماید ان الذین قالو ربنا الله ثم استقاموا تتنزل علیهم الملائكه کسانی که گفتند پروردگار ما الله است و در این راه استقامت ورزیدند ملائکه ی الهی بر آنان نازل خواهد شد. و در کلمات معصومین آمده : (من اخلص لله اربعین یوما انبت الله الحكمة فی قلبه و یجری من قلبه علی لسانه و جوارحه ؛ کسی که چهل روز تمام کارهایش فقط و فقط برای خدا باشد خداوند نور حکمت و بینایی را بر دلش می فشاند و حکمت از دلش بر زبانش و اعضا و جوارحش جاری میشود <یعنی همه ی رفتارش حکیمانه میشود> ) بنا بر این با استقامت در مسیر اطاعت و عبودیت محض خداوند ظرفیت وجودی انسان بسط پیدا می کند و مسیر کمال و سعادت هموار می شود. در این راستا مطالعه کتب زیر مفید است : علم اخلاق اسلامى، ج 1 - 3 (ترجمه جامع السعادات)، مولى مهدى نراقى، ترجمه: دكتر سید جلال الدین مجتبوى. معاد*/شهید دستغیب -سرای دیگر* /شهید دستغیب - منازل الاخرة ( داستانهایی از سفر آخرت) * /محدث قمی (حاج شیخ عباس قمی) «قلب سلیم»/ شهید دستغیب - بازگشت به خدا، على اكبر ناصرى.
موفق باشید.