با مردم، نیكو سخن بگویید
آیه شریفهاى را كه این فرمان در آن آمده است ذكر مىكنیم: و اذ اخذنا میثاق بنى اسرائیل لاتعبدون الا الله و بالوالدین احسانا و ذى القربى و الیتامى و المساكین و قولوا للناس حسنا و اقیموا الصلاة و اتوا الزكاة ثم تولیتم الا قلیلا و انتم معرضون (بقره/ 83)؛ هنگامى كه از بنى اسرائیل پیمان گرفتیم كه جز الله را نپرستید، به پدر و مادر و خویشاوندان و یتیمان و درماندگان نیكى كنید، با مردم به نیكویى سخن بگویید، نماز به پا دارید و زكات بپردازید - پس از این پیمان - جز تعداد انگشت شمارى از شما، پشت به پیمان كردید در حالى كه از آن روى برتافتند.
امام باقر علیه السلام فرمود: با مردم زیباتر و نیكوتر از آنچه كه دوست دارید به شما بگویند، سخن بگویید، زیرا خداوند از كسى كه در سخنانش دیگران را مرتب نفرین مىكند و ناسزا مىگوید و طعنه بر مومنان مىزند و زشت كردار و زشت گفتار است و به اصرار از دیگران چیزى طلب مىكند، بدش مىآید و از چنین كسى نفرت دارد. و در مقابل، فرد با حیا و بردبار و پاكدامن و پاك اندیش را دوست مىدارد. «قولوا للناس احسن ما تحبون ان یقال لكم. فان الله یبغض اللعان السباب الطعان على المومنین، الفاحش المتفحش السائل الملحف، و یحب الحیى الحلیم العفیف المتعفف.»(2)
و امام صادق علیه السلام هم فرمود: با همه مردم چه مومن و چه مخالف، به نیكویى سخن بگویید. اگر مخاطب شما مومن باشد از خوش گویى و خوش خویى شما چهرهاش باز مىشود و خوشحال مىگردد و اما اگر مخاطب شما از مخالفان شما باشد، با مداراى در سخن، او را به سوى ایمان جذب مىكنید و اگر این هم نشد، كمترین حاصل نیكو سخن گفتن با مخالفان آن است كه به این وسیله شر و بدى آنان را از خود و برادر مومن برطرف مىسازید. «قولوا للناس حسنا اى للناس كلهم، مومنهم و مخالفهم، اما المومنون فیبسط لهم وجهه، و اما المخاطفون فیلكمهم بالمداراه لاجتذابهم الى الایمان. فان ایسر من ذلك یكف شرورهم عن نفسه و عن اخوانه المومنین.»(3)
پینوشتها:
1- نهج البلاغه، وصیت حضرت به امام حسن علیه السلام.
2- تفسیر برهان، ج1، ص 12.
3- بحار الانوار، ج 71، ص 341 .
منبع:
کتاب آخرین دیدار، نادر فضلی .