تبیان، دستیار زندگی
قرآن از زمان نزول بر قلب مبارک پیامبر (صلی الله و علیه وآله) قصد دارد سبک زندگی، واقعی را به بشر تعلیم دهد با فرهنگ دنیایی تقسیم بندی گروه های انسانی با معیار های دنیایی سنجیده می شود. اما از نگاه قرآن انسان ها در گرایش به حق این گونه معرفی می شوند.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
نویسنده : مریم خندابی
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

ما جزو کدام دسته افراد معرفی شده در قرآن هستیم؟


دنیا با همه رنگ و لعاب و جلوه های خاص و افسونگری اش، فرهنگ خاصی را به همه دوستداران و عاشقانش هدیه می دهد و زنگ خطر مرگ که همه روزه مسافرانش را می بلعد با همه قدرتش نمی تواند زودگذر، موقتی بودن و فانی بودن دنیا را خاطرنشان کند و این فرهنگ خاص دنیا، کاذب، غیر واقعی و اعتباری است.


جهنم

قرآن از زمان نزول بر قلب مبارک پیامبر (صلی الله و علیه وآله) قصد دارد سبک زندگی واقعی را به بشر تعلیم دهد .

با فرهنگ دنیایی تقسیم بندی گروه های انسانی با معیار های دنیایی سنجیده می شود. اما از نگاه قرآن انسان ها در گرایش به حق این گونه معرفی می شوند.

گروه اول: گذشته آن ها خوب و عاقبت آن ها هم خوب است.

پیامبران الهی از این گروه هستند که خدای تعالی بر زندگی درخشان آن ها از آغاز تا پایان درود می فرستد .

قرآن کریم درباره حضرت یحیی (علیه السلام) چنین می فرماید:

وَسَلَامٌ عَلَیْهِ یَوْمَ وُلِدَ وَیَوْمَ یَمُوتُ وَیَوْمَ یُبْعَثُ حَیًّا

و درود بر او روزی که زاده شد و روزی که می‌میرد و روزی که زنده برانگیخته می‌شود. (مریم /15)

و درباره حضرت عیسی می فرماید:

وَالسَّلَامُ عَلَیَّ یَوْمَ وُلِدتُّ وَیَوْمَ أَمُوتُ وَیَوْمَ أُبْعَثُ حَیًّا

و درود بر من روزی که زاده شدم و روزی که می‌میرم و روزی که زنده برانگیخته می‌شوم. (مریم /33)

هدف از خلقت انسان، طهارت روح و رسیدن به مقام خلیفة الهی است که جز با ترک گناه و انجام واجبات حاصل نمی شود.

این مهمترین رمز سعادت و عاقبت به خیری است و همه پیامبران و انبیاء و ائمه معصومین (علیهم السلام) انسان هایی هستند که در طهارت محض بسر می برند.

آیه ی تطهیر که در شأن اهل بیت پیامبر (صلی الله و علیه وآله) است هر پلیدی را از این خاندان دور می داند، این است:

إِنَّمَا یُرِیدُ اللَّهُ لِیُذْهِبَ عَنكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَیُطَهِّرَكُمْ تَطْهِیرًا

خدا فقط می‌خواهد آلودگی را از شما خاندان [پیامبر] بزداید و شما را پاک و پاکیزه گرداند. (الاحزاب 33)

به هیچ چیزی اعتمادی نیست، نه به ایمان، زیبایی، تحصیلات، خانواده خوب، نماز سر وقت، نماز شب همه و همه به اذن الهی و توفیق الهی است و خداوند اگر ما را لحظه ای رها کند و ما را به خودمان واگذارد، به دره نیستی پرت می شویم

گروه دوم: کسانی هستند که گذشته آن ها بد و عاقبت آن ها هم بد است.

إِنَّ الَّذِینَ كَفَرُواْ سَوَاءٌ عَلَیْهِمْ أَأَنذَرْتَهُمْ أَمْ لَمْ تُنذِرْهُمْ لاَ یُۆْمِنُونَ

در حقیقت کسانی که کفر ورزیدند چه بیمشان دهی چه بیمشان ندهی برایشان یکسان است [آنها] نخواهند گروید.

خَتَمَ اللّهُ عَلَى قُلُوبِهمْ وَعَلَى سَمْعِهِمْ وَعَلَى أَبْصَارِهِمْ غِشَاوَةٌ وَلَهُمْ عَذَابٌ عظِیمٌ

خداوند بر دل های آنان و بر شنوایی ایشان مُهر نهاده و بر دیدگانشان پرده‌ای است و آنان را عذابی دردناک است. (البقره 6 – 7)

این ها افرادی هستند که هوای نفس و خواهش های دل، آنان را به دره و پرتگاه نیستی کشانده. لذت دنیا و دنیاپرستی را با همه تلخی ها و سختی ها به جان می خرند و ذره ای به توبه و بازگشت نمی اندیشند .

آنچنان گناهان آن ها را احاطه کرده که جزئی از شخصیت و وجودشان شده است و حرف حق را نمی شنوند.

گروه سوم: کسانی هستند که گذشته آن ها بد، اما عاقبتشان خوب است.

دسته سوم انسان هایی هستند که هنوز نور ایمان در قلبشان خاموش نشده و این نور ، راه هدایت را برایشان باز می کند.

در مسیر زندگی مانند دسته دوم نیستند که خداوند بر قلبشان مهر زده باشد و به قولی هنوز امید هدایتشان می رود.

عمل صالح، نیت خیر، احترام به پدر و مادر، انصاف، مروت و مردانگی در رفتار آنان، روزی جرقه ای می شود و آنان را به راه و مسیر اصلی باز می گرداند.

هر کسی کو دور ماند از اصل خویش

باز جوید روزگار وصل خویش

حضرت موسی

ساحران دربار فرعون که به طمع پاداش گرفتن از فرعون گرد آمدند و گفتند:

إِنَّ لَنَا لأَجْرًا إِن كُنَّا نَحْنُ الْغَالِبِینَ

یعنی اگر بر موسی چیره شویم پاداشی داریم. اما پس از دیدن معجزه موسی به او گرویدند و از جان گذشتند.

وَأُلْقِیَ السَّحَرَةُ سَاجِدِینَ : و ساحران به سجده درافتادند

قَالُواْ آمَنَّا بِرِبِّ الْعَالَمِینَ : [و] گفتند به پروردگار جهانیان ایمان آوردیم

رَبِّ مُوسَى وَهَارُونَ : پروردگار موسی و هارون

قَالَ فِرْعَوْنُ آمَنتُم بِهِ قَبْلَ أَن آذَنَ لَكُمْ إِنَّ هَـذَا لَمَكْرٌ مَّكَرْتُمُوهُ فِی الْمَدِینَةِ لِتُخْرِجُواْ مِنْهَا أَهْلَهَا فَسَوْفَ تَعْلَمُونَ

فرعون گفت: آیا پیش از آنکه به شما رخصت دهم به او ایمان آوردید قطعا این نیرنگی است که در شهر به راه انداخته‌اید تا مردمش را از آن بیرون کنید پس به زودی خواهید دانست .

لأُقَطِّعَنَّ أَیْدِیَكُمْ وَأَرْجُلَكُم مِّنْ خِلاَفٍ ثُمَّ لأُصَلِّبَنَّكُمْ أَجْمَعِینَ

دستها و پاهایتان را یکی از چپ و یکی از راست خواهم برید سپس همه شما را به دار خواهم آویخت.

قَالُواْ إِنَّا إِلَى رَبِّنَا مُنقَلِبُونَ

گفتند ما به سوی پروردگارمان بازخواهیم گشت (اعراف 125 الی 120)

و آخرین و بالاترین آرزوی آن ها این بود که خداوندا ما را مسلمان بمیران.

دسته سوم انسان هایی هستند که هنوز نور ایمان در قلبشان خاموش نشده و این نور راه هدایت را برایشان باز می کند. در مسیر زندگی مانند دسته دوم نیستند که خداوند بر قلبشان مهر زده باشد و به قولی هنوز امید هدایتشان می رود. عمل صالح، نیت خیر، احترام به پدر و مادر، انصاف، مروت و مردانگی، روزی جرقه ای می شود و آنان را به راه و مسیر اصلی باز می گرداند

گروه چهارم: گذشته خوب اما عاقبت بد دارند.

شاید به نوعی بدترین دسته هستند؛ کسانی که گذشته خوب دارند اما عاقبت بد.

قارون نمونه کسی است که با خواری و ذلت از دنیا رفت و مورد خشم و غضب خدا قرار گرفت .

او از بستگان نزدیک موسی (علیه السلام) بود و اطلاعات و معلومات زیادی از تورت داشت. نخست در صف مومنان بود ولی غرور و ثروت او را به آغوش کفر کشید و به قعر زمین فرستاد.

در تاریخ می خوانیم که او از یک سو نماینده فرعون در بنی اسرائیل بود و از سوی دیگر، خزانه دار گنج های فرعون.

فرعون برای اینکه بنی اسرائیل را استثمار کند منافق حیله باز و بی رحمی از میان بنی اسرائیل برگزید تا به نفع فرعون عمل کند .

بعد از نابودی فرعون و غرق شدن او ثروت در دست قارون ماند و موسی (علیه السلام) نتوانست این ثروت را پس بگیرد.

فَخَسَفْنَا بِهِ وَبِدَارِهِ الْأَرْضَ فَمَا كَانَ لَهُ مِن فِئَةٍ یَنصُرُونَهُ مِن دُونِ اللَّهِ وَمَا كَانَ مِنَ المُنتَصِرِینَ

آنگاه [قارون] را با خانه‌اش در زمین فرو بردیم و گروهی نداشت که در برابر [عذاب] خدا او را یاری کنند و [خود نیز] نتوانست از خود دفاع کند. (81/قصص)

یقیناً زیباترین و بهترین دعا این است که خدایا ما را عاقبت به خیر بمیران.

در قرآن می خوانیم.

ربَّنَا لاَ تُزِغْ قُلُوبَنَا بَعْدَ إِذْ هَدَیْتَنَا وَ هَبْ لَنَا مِن لَّدُنكَ رَحْمَةً إِنَّكَ أَنتَ الْوَهَّابُ

[می‌گویند] پروردگارا پس از آنکه ما را هدایت کردی دلهایمان را دستخوش انحراف مگردان و از جانب خود رحمتی بر ما ارزانی دار که تو خود بخشایشگری. (8/آل عمران)

آری خدایا ما را لحظه ای به خودمان وا مگذار. به هیچ چیزی اعتمادی نیست، نه به ایمان، زیبایی، تحصیلات، خانواده خوب، نماز سر وقت، نماز شب همه و همه به اذن الهی و توفیق الهی است و خداوند اگر ما را لحظه ای رها کند و ما را به خودمان واگذارد، به دره نیستی پرت می شویم.

مریم خندابی   

بخش قرآن تبیان


منابع:

تفسیر نور – آقای قرائتی

تفسیر نمونه – آیة الله مکارم شیرازی

مطالب مرتبط:

انسان خوب در قرآن کیست؟

انسان موفق در منطق قرآن

افزایش درجات بهشت با تلاوت قرآن!

سر دو گانگی وصف انسان در قرآن