Sakife Hakkında Bir Analiz(1.Bölüm)

Peygamber Efendimiz’den (s.a.a) sonra toplumun liderliği konusunda ortaya çıkan olayların doğru anlaşılmasının o günkü Medine’de varolan bölünmelere teveccüh etmeden mümkün olmadığı bir gerçektir. Önemli gruplardan biri ‘Ensar’dı ki, Mekke’nin fethedilmesinden sonra Peygamber (s.a.a)’den sonra ortaya çıkabilecek problemleri düşünüp kendi gelecekleri hakkında endişe ediyorlardı. Onlar Kureyş’in musallat olmasından korkarak Gadir’de Hz. Ali (a.s.) ile yaptıkları bey’ate teveccüh etmeksizin (ve belki de onun başarılı olacağını tahmin edemiyorlardı) Sakife’de toplandılar. Hubab ibni Menzer, Ensar’ın büyüklerinden biri, Sakife’de yaptığı hitabede Ensarı Kureyş’ten daha üstün bilip şöyle dedi: ‘Ensar’ın kılıcı İslam’ı zafere ulaştırdı.’ O, Ensar’a hitaben şöyle dedi: ‘Bunlar (Muhacirler: Mekke’den göçenler) sizler sayesinde barındı ve sizin korumanız altındalar ve sizinle muhalefet etmeye cesaretleri yoktur (1). Hubab’ın sözlerinden şöyle anlaşılıyor ki, Ensar’ı böyle bir düşüncesiz eyleme sürükleyen neden Kureyş’in karşısında rekabetle birlikte olan korku hissiydi. Diğer taraftan ise, Peygamber (s.a.a)’in hayatının son iki haftası boyunca kuşkulu işler yapan birkaç kişi de Sakife toplantısını duyunca hemen oraya koşup Ensar’la konuşmaya başladılar. Bu konuşmaların haberini daha sonraları, ikinci halife Medine’de yaptığı bir hitabede açıkladı. O, Mekke’de olduğu zaman birinden Ebu Bekir’le bey’atın aniden olduğunu duydu. Ömer bu söze çok sinirlendi ve bu söz hakkında Mekke’deyken halka açıklama yapmak istedi. Abdurrahman ibni Uf Ömer’e şöyle dedi: ‘Sen bütün Arap kabilelerin olduğu bir şehirdesin ve bir söz söylersen o söz bütün şehirlere yayılacaktır. Ömer Medine’ye gelince kürsüye çıktı ve dedi: ‘Bana ulaşan habere göre bazıları Ebu Bekir’le bey’atin aniden olduğunu söylemişler. Kendi canıma yemin ederim ki, öyleydi; ancak Allah onun hayırını size ulaştırıp sizi kötülüğününden korudu. Peygamber (s.a.a)’in vefatından sonra bize Ensar’ın Sa’d ibni İbade ile Beni Saide’de toplandıklarını söylediler. Ben, Ebu Bekir ve Ebu Ubeyde onlara doğru gittik. Yolumuz üzerinde iki Ensar gördük ve onlar şöyle söylediler: Onlar sizin fikrinize karşı olan bir iş yapmazlar. Ancak biz oraya gitmekte kararlıydık. Orada, Ensar’ın sözcüsü dedi: biz Ensar İslam’ın derli-toplu ordusuyuz ve siz ey Kureyş! Bizden bir grup olup içimizde bir azınlıksınızdır. Ben konuşmak istedim ancak Ebu Bekir izin vermedi ve kendisi şöyle dedi: Siz Ensar kendi hakkınızda söylediğiniz muhakkak doğrudur ama Araplar bu »Emr«’i (işi) Kureyşin bu kabilesinden başkası için tanımaz.

Açıklamalar:

1.     El-İmammet-ü ves-Siyaset, Cilt 1, s. 24-25