علت اختلاف قرائت های قرآن
چرا با وجود تلاش هایی که عثمان برای یکی کردن قرائات انجام داد باز هم اختلاف قرائت ها باقی مانده است که بعد ها در قرون دیگر باعث نگارش کتاب هایی راجع به اختلاف قرائت ها می شود؟
1) در مورد منشأ اختلاف و تعدد قرآئات قرآن کریم اقوال متعددی وجود دارد که ذیلاً به مهمترین آنان اشاره می کنیم:
الف: قرآنی که عثمان بن عفان جمع آوری کرد از شکل و نقطه و حرکت خالی بود و همین مسئله باعث شد که بعدها هر کسی بر اساس اجتهاد خود شکل و حرکت و نقطه به این الفاظ دهد و قرائتهای متعددی پیش آید. البته قصد هر کدام این بود که به وجه صحیح تلفظ قرآن برسند.
ب: همه این قرائات به نحو تواتر به خود پیامبر اکرم(ص) رسیده و همه را ایشان تأیید فرموده است. لذا هر کسی با اسانید خود که به پیامبر اکرم(ص) متصل بود به یک نحوی قرائت می کرده و این منشأ اختلاف قرائتها گردید.
ج: عربهای عصر نزول قرآن کریم دارای لهجه های متفاوتی بودند و قرآن کریم بر اساس لهجه قریش نازل شده است. ولی عربهای دیگر لهجه قریش را در قرائت قرآن رعایت نمی کردند. بعضی جاها که می بایست وقف کنند نمی کردند و بعضی مواضع مقصوره میآوردند که نمی بایست مقصوره بیاورند و بعضی جاها ادغام اخفاء می کردند که قریش نمی کرد و اماله آنان غیر از اماله قریشی بود و مجموعه این اختلاف در لهجه ها منجر به اختلافات در قرائات شد.
2) بسیاری از محققین متواتر بودن قرائات را از رسولخدا(ص) قبول ندارند و دلیل تعدد قرائات را همان دلیل اول و سوم می دانند و روایاتی از اهل بیت(ع) هم تأیید می کنند که قرآن با یک حرف و قرائت نازل شده و اختلافها بعداً پدید آمد.