تبیان، دستیار زندگی
ماهر، زبردست، هنرمند و چیره دست معادل هایی است که برای واژه حرفه ای به کار برده اند و حرفه ای گرایی، یعنی گرایش داشتن به حرفه ای شدن. حرفه ای گرایی در روابط عمومی یعنی می خواهیم در روابط عمومی هنرمندانه و ماهرانه عمل کنیم و وظایف و مأموریت های
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

7 ویژگی نیروی انسانی حرفه  ای در روابط  عمومی

ماهر، زبردست، هنرمند و چیره  دست معادل  هایی است که برای واژه حرفه  ای به کار برده  اند و حرفه  ای  گرایی، یعنی گرایش داشتن به حرفه  ای شدن. حرفه  ای  گرایی در روابط  عمومی یعنی می خواهیم در روابط  عمومی هنرمندانه و ماهرانه عمل کنیم و وظایف و مأموریت  های خود را به گونه  ای در مسیر اهداف سازمان، برنامه  ریزی کنیم و انجام دهیم تا  به فهم مشترک با ذی  نفعان و مخاطبان  مان برسیم.

هومن بهلولی- روابط عمومی

امیرعباس تقی پور

برای بررسی اقدامات روابط  عمومی و اینکه حرفه  ای است یا خیر، باید شاخص    ها و زیرشاخص  هایی داشته باشیم. به عبارت دیگر، استاندارد کار روابط  عمومی باید تعریف شود و این همان پاشنه آشیل روابط  عمومی در کشور ماست. اگرچه تلاش های فردی قابل تقدیر و البته، جسته و گریخته، در زمینه استاندارد کردن فرآیندهای کاری روابط  عمومی ایرانی انجام شده، اما کافی نیست و فاقد تعاریف و روندهای مشخص و قابل اندازه  گیری هستیم. نمایندگان دانشکده  هایی که روابط  عمومی تدریس می کنند، دبیرخانه شورای اطلاع  رسانی دولت، انجمن روابط  عمومی ایران، انجمن متخصصان روابط  عمومی و نمایندگان بخش  خصوصی، می توانند ترکیب مناسبی برای تبیین و معرفی استانداردهای روابط  عمومی باشند.

پیش از این نوشته  ام که انسان  های پیشرو، موفق و مشهور، باعث کارآمدی، بزرگی و شهرت علم و دانش مورد علاقه  شان شده اند و چه بسا علاقه  مندان زیادی نیز آن ها  را الگوی خود قرار داده اند. بنابراین، اگر بگوییم رمز و راز پیشرفت، تعالی و پیشی گرفتن علوم از یکدیگر را باید در عامل «نیروی انسانی» جست  و جو کرد، بیراه نگفته  ایم.

در روابط  عمومی حرفه  ای، نیروی انسانی ماهر قادر خواهد بود با اقدامات هوشمندانه، ضمن به رخ کشیدن قدرت تأثیرگذاری و کارآمدی تاکتیک ها و تکنیک هایی که در انجام وظایفش به کار می  گیرد، اعتماد مدیر ارشد، سایر مدیران و کارکنان را به خود جلب کند و مورد حمایت ذینفعان و مخاطبان سازمان نیز قرار گیرد.

ممکن است گفته شود هر کس که از طریق اشتغال در حوزه روابط  عمومی کسب درآمد کرده و زندگی خود را تأمین می کند حرفه  ای است. این هم نوعی از تعریف حرفه  ای بودن است، اما نقطه ایده  آل نیست. بالأخره، هر کس در حوزه  ای مشغول است و برای سامان دادن به وضعیت معیشتی خود درآمدی کسب می  کند. اینکه برخی موفق، برخی تا حدودی موفق و برخی ناموفق هستند، حکایت از آن دارد که برای رسیدن به نقطه ایده آل به آمادگی بیشتری نیاز است.

در این فرصت، پیشنهاداتی برای تبیین زیرشاخص های یکی از شاخص های مهم روابط عمومی حرفه ای، یعنی «نیروی انسانی» ارائه خواهم کرد.

1 -  منظم

ماهیت کار در روابط  عمومی، سخت و استرس  زاست. نظم، بهترین مسکن برای غلبه یا کاهش استرس فعالان روابط  عمومی است. مواجهه با مخاطبان سازمان، مراوده دائمی با مدیران ارشد، دیدار با خبرنگاران و مدیران رسانه  ها، حضور در مجامع و گرد همایی های عمومی و تخصصی، سفر های متعدد کاری، برگزاری نمایشگاه  ها و مراسم و انجام وظایفی از این دست، نشان  دهنده تنوع کار و وظایف و بیانگر الزام به رعایت دقیق نظم است. نیروی انسانی حرفه  ای روابط  عمومی به خوبی می  داند قبل، حین و پس از هر رویدادی که در حیطه وظایفش به  شمار می  رود باید نظم را رعایت کند.

حضور به هنگام و خروج به موقع از برنامه  ها، رعایت حریم و حرمت افراد، مقید بودن به آداب تشریفات در دیدارها و گفت  وگوها، آراستگی و پوشش ظاهری مناسب و وفاداری به جدول زمانبندی برنامه ها از نمادهای بارز رعایت نظم است.

2 - یادگیر

اگر شخصی به یادگیری مستمر تمایل ندارد، بهتر است قید ورود به روابط  عمومی را بزند. حافظه فعالان روابط  عمومی خوب به یاد دارد که به دلایل متعددی در دوره  ای از تاریخ سازمان ها به  ویژه پس از انقلاب، نیروی انسانی فاقد انگیزه برای یادگیری، غیرمتخصص و ما زاد از سوی واحد های مختلف سازمان روانه روابط  عمومی می  شدند. وجود چنین نیروهایی در روابط  عمومی سازمان ها تصویری از غیرتخصصی بودن این واحد به  وجود آورد که هنوز هم به طور کامل تغییر نکرده است. اما، از دهه 70 که رایانه روی میز کارکنان قرار گرفت این روند کندتر شده است. فراگیر شدن امواج صفر و یک در قالب تکنولوژی های نوین اطلاعات و ارتباطات، فرصت مناسبی پیش روی نیروهای شاغل در روابط عمومی قرار داد تا با یادگیری مستمر، خود و شغلشان را ارتقاء دهند و اثربخش  تر شوند.

سرعت تغییرات فناورانه در سال های اخیر به گونه  ای است که اگر نیروی شاغل در روابط  عمومی پیشرو و سرآمد یادگیری و انتقال آموخته  های خود به سازمان نباشد، حرفی برای گفتن نخواهد داشت. دامنه یادگیری نیز دو بخش عمومی و تخصصی را شامل می شود.

3 -  پایبند به اخلاق حرفه  ای

پایبندی فعالان روابط  عمومی به اخلاق حرفه ای از مهم  ترین ویژگی  های یک متصدی، کارشناس و مدیر روابط  عمومی حرفه  ای است. اگرچه در این زمینه هم به تدوین نظام اخلاقی مورد اجماع گروه  ها و انجمن  های تخصصی در کنار مرامنامه  های بین  المللی موجود نیاز داریم، صداقت، وجدان کاری، حفظ و تلاش برای تعالی ارزش  های سازمانی از یک سو، و رعایت حقوق مردم و مخاطبان سازمان، پرهیز از جعل واقعیت و دروغ  گویی در اطلاع  رسانی و رفتار در چارچوب  های قانونی و ملی و بومی از مواردی است که به خوبی دلالت بر عملکرد حرفه  ای یا غیرحرفه   ای افراد دارد. آنچه واضح است، افراد با رعایت اخلاق حرفه  ای بر اعتبار و ارزش خود می  افزایند و تلاش می  کنند به بهترین شکل ممکن، وظایف و مسئولیت خود را انجام دهند.

4 - خلاق و پیشنهاد دهنده

چند دلیل عمده وجود دارد که نیروی حرفه  ای شاغل در روابط  عمومی را، در صورت برخورداری از عنصر خلاقیت، از دیگران متمایز می کند. توقع و سلیقه متفاوت ذی  نفعان و مخاطبان سازمان طلب می کند برنامه  ریزی های روابط  عمومی مبتنی بر ظرافت و خلاقیت باشد تا در جلب و جذب آن  ها بیشترین کارکرد و اثربخشی را شاهد باشیم. از سوی دیگر، روابط  عمومی مأموریت  های متعدد، متنوع و گاهی تکراری دارد. مناسبت  های تقویم رسمی کشور از آن دست برنامه  هایی است که هر سال در سازمان ها گرامی داشته و تکرار می شوند. خلاقیت، موجب خواهد شد به دور از قالب  های تکراری و کسل  کننده به ارائه برنامه  های خود بپردازیم و همراهی گروه های هدف را با خود داشته باشیم. پیشنهادهای نیروی انسانی خلاق، جذاب، اثربخش و راهگشا خواهد بود.

5 -مسئله یابی

مسئله  یابی در سازمان از آن دست مسائلی است که نیروی انسانی حرفه  ای در روابط  عمومی نمی  تواند نسبت به آن بی  تفاوت باشد و دست  کم، یافتن بخشی از مسائل عمده سازمان، بر عهده اوست. اگر در سازمانی، مسئله ها شناخته شده، اولویت  بندی و به دغدغه تبدیل شوند، راه  حل غلبه بر آن  ها هم پیدا خواهد شد. مسئله  یابی و تلاش برای یافتن راه  حل های ارتباطی علاوه بر آنکه حکایت از پویایی و در جریان بودن سازمان دارد، سهم و جایگاه روابط  عمومی را در معادلات و کلان سازمان، ارتقا می دهد، به برنامه  محور شدن روابط  عمومی کمک و زمینه های بروز نوآوری و ارزش  آفرینی برای روابط  عمومی را بیش از پیش فراهم می کند.

6 - مستند ساز

ممکن است مستند سازی فعالیت  های یک سازمان اختیاری باشد و در اولویت مدیرانش نباشد اما، در این  گونه سازمان  ها نیز موضوع مستندسازی در واحد یا اداره کل روابط عمومی باید اجبار تلقی شود. یک فعال روابط  عمومی حرفه  ای، کارش را خاتمه یافته تلقی نمی  کند، مگر آنکه شناسنامه، سوابق و اسناد آن کار را گردهم آورده و از جهت شکل و محتوا آن را مستند کرده باشد. او با این کار خود، علاوه بر غنی شدن آرشیو عملکرد روابط عمومی، باعث خواهد شد ارزیابی، ارتقا، پرهیز از موازی  کاری و حفظ تجارب در روابط عمومی ممکن شود. در این صورت، لازم نیست برای هر برنامه و مناسبتی، وقت و انرژی مکرر صرف شود تا به شناخت وظایف، تقسیم کار، جدول زمانبندی و تعیین مسئولیت  ها بپردازیم، بلکه با مرور بر آنچه گذشته، می  توان به نقاط ضعف و قوت رسید و در کمترین زمان ممکن اصلاحات لازم را انجام داد.

7 - عضویت در انجمن  های تخصصی یا صنفی

عضویت در انجمن های تخصصی یا صنفی یکی از ویژگی ها و زیرشاخه های مهم حرفه  ای بودن نیروی انسانی شاغل در روابط  عمومی است. انجمن ها و مجامع تخصصی یا صنفی از جمله مراکزی محسوب می  شوند که گذشته، حال و آینده یک حوزه  معین را در حافظه خود جای می دهند. چطور می  توان در بخشی تخصصی فعالیت کرد، اما از آنچه در انجمن  ها و نهادهای تخصصی آن می  گذرد بی  خبر بود؟ حضور فعال در انجمن  های تخصصی روابط  عمومی این امکان را فراهم می کند که در کنار آشنایی با توان سایر اعضا و تبادل تجربه  های کاری، در جریان طرح ایده ها، مشکلات صنفی و آخرین پیشرفت  ها و دستاورد های حرفه خود قرار بگیریم.

امیر عباس تقی پور